پردازنده یا CPU (Central Processing Unit) مسئول انجام عملیاتهای محاسباتی، منطقی و کنترلی در سیستم کامپیوتری میباشد. این قطعه به عنوان مغز کامپیوتر عمل میکند و دستورات مختلفی را که توسط سیستم عامل یا برنامههای کاربردی ارسال میشوند را تفسیر و اجرا میکند.
هسته پردازنده کامپیوتر شامل مجموعهای از تراشههای الکترونیکی است که شامل مدارهای منطقی، ثبات کنندهها، رجیسترها، حافظه کش و واحد کنترل است. در این تراشهها، میلیونها ترانزیستور، کاپاسیتور و مقاومت الکترونیکی قرار دارند که همگی با همکاری یکدیگر، به تولید سیگنالهای الکتریکی و انجام محاسبات مورد نیاز، کمک میکنند.
سی پی یو های کامپیوتر از دو نوع معمولی و چند هستهای تشکیل شدهاند. پردازندههای معمولی، فقط یک هسته را دارند و تنها قادر به انجام یک عملیات در هر لحظه هستند. در حالی که پردازندههای چند هستهای، دو یا چند هسته را دارند و قادر به انجام چندین عملیات همزمان هستند. این نوع CPU برای اجرای برنامههایی که نیاز به پردازش موازی دارند، مانند برنامههای گرافیکی و شبیهسازیهای علمی مفید هستند.
CPU از پیشرفتهای فناوری بهره میبرند و هر روز بهبود مییابند. پردازندههای امروزی با فرکانسهای بالا و تعداد هستههای بیشتر، قادر به انجام عملیاتهای بسیار پیچیده و سریعتر هستند. همچنین، پردازندههای جدید با قابلیتهایی مانند هوش مصنوعی، یادگیری عمیق و پردازش تصویر، میتوانند به عنوان یکی از اصلیترین اجزای سیستمهای هوشمند و اینترنت اشیا استفاده شوند.